در این پست از مجله حقایق آب به عیب یابی و تعمیر دوزینگ پمپ ها می پردازیم. علت خرابی آن ها چیست و راه حل آن ها کدام اند؟ مراحل گام به گام عیب یابی و تعمیر انواع دوزینگ پمپ ها و چگونگی تعویض قطعات و راه اندازی دوزینگ پمپ ها به طور کامل توضیح داده می شود.
عیب یابی و تعمیر دوزینگ پمپ ها
عیب یابی و تعمیر دوزینگ پمپ ها به معنای شناسایی و رفع مشکلات یا خرابی هایی است که در عملکرد این پمپ ها به وجود می آید. دوزینگ پمپ ها ابزارهایی هستند که برای تزریق دقیق و قابل کنترل مایعات یا مواد شیمیایی به سیستم های مختلف استفاده می شوند. این پمپ ها در بسیاری از صنایع مانند صنایع شیمیایی، غذایی، دارویی، تصفیه آب و فاضلاب و… کاربرد دارند.
اهداف عیب یابی و تعمیر دوزینگ پمپ ها
- افزایش کارایی و عمر مفید دوزینگ پمپ ها
با انجام تعمیرات منظم و شناسایی به موقع مشکلات، میتوان عمر مفید پمپ را افزایش داد و از خرابیهای شدیدتر جلوگیری کرد.
- کاهش هزینه های نگهداری
عیب یابی به موقع و تعمیرات صحیح می تواند از خرابی های پرهزینه و نیاز به تعویض کامل پمپ جلوگیری کند.
- اطمینان از دقت و قابلیت اعتماد
دوزینگ پمپ ها وظیفه تزریق دقیق مواد را بر عهده دارند، بنابراین دقت و عملکرد صحیح آن ها برای فرآیندهای صنعتی و علمی حیاتی است. در این مورد نصب و راه اندازی دوزینگ پمپ ها یک نکته کلیدی و مهم است.
مراحل گام به گام عیب یابی و تعمیر دوزینگ پمپ ها
-
کاهش یا قطع دبی
اگر دبی پمپ کاهش یافته یا بهطور کامل قطع شده است:
- بررسی لوله و اتصالات: مطمئن شوید که لوله های ورودی و خروجی پمپ مسدود نشده اند.
- بررسی سوپاپ های یکطرفه: در برخی دوزینگ پمپ ها، سوپاپ های یک طرفه ممکن است دچار خرابی یا گرفتگی شوند. آن ها را بررسی و تمیز یا تعویض کنید.
-
نشتی
اگر پمپ دچار نشتی است:
- بررسی سیل ها و واشر ها: سیل های مکانیکی یا واشر های پمپ ممکن است دچار خرابی یا سایش شده باشند. آن ها را بررسی و در صورت لزوم تعویض کنید.
- بررسی بدنه پمپ: ترک یا شکستگی در بدنه پمپ می تواند منجر به نشتی شود. در صورت وجود ترک یا شکستگی، باید بدنه پمپ را تعویض کنید.
-
صدای غیر عادی یا لرزش
اگر پمپ صدای غیرعادی یا لرزش دارد:
- بررسی تراز بودن پمپ: پمپ باید به درستی روی سطح نصب شده باشد. عدم تراز بودن پمپ می تواند باعث لرزش و صدای غیرعادی شود.
- بررسی قطعات متحرک: قطعات متحرک مانند موتور، کوپلینگ و بلبرینگ ها باید روان کار کنند. در صورت سایش یا خرابی آن ها را تعویض کنید.
-
بررسی فشار خروجی
در صورتی که فشار خروجی پمپ کمتر از حد انتظار است:
- فشار سنج خروجی را بررسی کنید تا از صحت اندازه گیری فشار مطمئن شوید.
- انسداد در مسیر خروجی: مسیر خروجی پمپ را بررسی کنید تا از عدم وجود انسداد اطمینان حاصل کنید.
دوزینگ پمپ های سلونوئیدی
دوزینگ پمپ های سلونوئیدی یکی از رایج ترین انواع دوزینگ پمپ ها هستند که از یک سلونوئید (آهنربای الکتریکی) برای کنترل دقیق میزان تزریق مایعات استفاده می کنند. این پمپ ها اغلب در صنایع شیمیایی، تصفیه آب، داروسازی و صنایع غذایی کاربرد دارند. عیب یابی و تعمیر این پمپ ها به دلیل ساختار خاص آن ها نیازمند دقت و آشنایی با اصول کارکرد آن ها است. در ادامه مراحل کامل عیب یابی و تعمیر دوزینگ پمپ های سلونوئیدی توضیح داده می شود.
- گام اول: بررسی تغذیه الکتریکی و سلونوئید
اتصالات برق: اولین قدم در عیب یابی این است که از اتصال صحیح پمپ به منبع تغذیه مطمئن شوید. بررسی کنید که پمپ به ولتاژ مناسب متصل است و اتصالات الکتریکی دچار قطعی یا خرابی نشده باشند.
بررسی سلونوئید: اگر پمپ به منبع تغذیه متصل است اما کار نمی کند، ممکن است مشکل از سلونوئید باشد. سلونوئید ممکن است به دلیل کارکرد طولانی یا جریان الکتریکی نامناسب بسوزد یا ضعیف شود. در این حالت، سلونوئید باید تعویض شود.
- گام دوم: بررسی دیافراگم و لوله ها
دیافراگم پمپ: یکی از رایج ترین مشکلات دوزینگ پمپ های سلونوئیدی خرابی دیافراگم است. دیافراگم با هر حرکت سلونوئید تحت فشار قرار می گیرد و در طول زمان ممکن است دچار سایش، ترک یا پارگی شود. در صورتی که دیافراگم آسیب دیده باشد، باید آن را تعویض کنید.
سوپاپ ها: دوزینگ پمپ های سلونوئیدی معمولاً از سوپاپ های ورودی و خروجی برای جلوگیری از بازگشت سیال استفاده می کنند. اگر سیال به درستی جریان پیدا نمی کند یا نشتی در پمپ وجود دارد، سوپاپ ها را بررسی کنید. اگر سوپاپ ها دچار خرابی یا انسداد شده باشند، ممکن است نیاز به تمیز کردن یا تعویض آن ها باشد.
- گام سوم: بررسی دبی یا جریان سیال
اگر دبی سیال کاهش پیدا کند ممکن است به دلیل: خرابی دیافراگم یا سلونوئید، گرفتگی در مسیر سیال یا سوپاپ ها، تنظیم نادرست پمپ، فشار ورودی یا خروجی نامناسب که می تواند باعث کاهش جریان شود.
- گام چهارم: بررسی نشتی سیال
نشتی از اتصالات: اگر نشتی در پمپ مشاهده شد، اتصالات لوله ها و قطعات مختلف را بررسی کنید. در صورت شل بودن یا خرابی اتصالات، آن ها را محکم کنید یا در صورت نیاز تعویض کنید.
نشتی از دیافراگم: نشتی سیال از دیافراگم نشانه خرابی دیافراگم است و باید دیافراگم تعویض شود.
- گام پنجم: بررسی کنترلر الکتریکی
بررسی تنظیمات: در بسیاری از پمپ های سلونوئیدی، تنظیمات الکترونیکی برای کنترل دبی و زمان بندی تزریق وجود دارد. اگر پمپ به درستی کار نمی کند، تنظیمات کنترلر را بررسی کنید و مطمئن شوید که به درستی تنظیم شده است.
اشکال در برد الکتریکی: اگر کنترلر به درستی کار نمی کند یا نمایشگر خطایی نشان می دهد، ممکن است مشکل از برد الکترونیکی پمپ باشد. در این حالت، نیاز به تعمیر یا تعویض برد وجود دارد.
- گام ششم: بررسی لرزش های غیر عادی
پمپ سلونوئیدی صدای غیرعادی یا لرزشهای زیادی دارد، ممکن است علت آن خرابی سلونوئید، اتصالات شل، یا خرابی قطعات مکانیکی داخلی باشد. اتصالات پمپ و پایه آن را بررسی کنید و در صورت نیاز قطعات معیوب را تعویض کنید.
در صورت کل پیش از هرگونه تعمیر، پمپ را خاموش کنید و برق آن را قطع کنید. پیچ های پوشش پمپ را باز کنید تا به دیافراگم دسترسی پیدا کنید. دیافراگم خراب را از پمپ خارج کرده و یک دیافراگم جدید با مشخصات مشابه جایگزین کنید. پوشش پمپ را دوباره نصب کرده و مطمئن شوید که همه پیچ ها به درستی محکم شده اند. و برای سلونوئید، سلونوئید معیوب را جدا کرده و سلونوئید جدید را نصب کنید. دقت کنید که سلونوئید به درستی در جای خود قرار گیرد و اتصالات الکتریکی به درستی متصل شوند. دیافراگم و سلونوئید دو قطعه حساس هستند که باید به طور دوره ای بررسی و در صورت نیاز تعویض شوند.
دوزینگ پمپ های دیافراگمی
برای عیب یابی دوزینگ پمپ های دیافراگمی، باید با توجه به علائم مشکلات، مراحل زیر را دنبال کنید تا مشکل دقیق را شناسایی و رفع کنید.
- گام اول: بررسی دیافراگم
دیافراگم اصلی ترین قطعه در این نوع پمپ است و اغلب خرابی های دوزینگ پمپ دیافراگمی به این قطعه مربوط می شود.
پارگی یا سایش دیافراگم: اگر دیافراگم پاره یا سایش داشته باشد، جریان سیال کاهش یافته یا متوقف میشود و ممکن است نشتی ایجاد شود. دیافراگم پاره را باید سریعاً تعویض کنید.
و همچنین وجود حباب های هوا در سیال خروجی، کاهش فشار یا تغییرات ناگهانی در دبی می تواند به خرابی دیافراگم اشاره داشته باشد.
- گام دوم: بررسی سوپاپ های ورودی و خروجی
خرابی سوپاپ ها: اگر سیال به درستی جریان نمی یابد یا دبی کاهش یافته است، سوپاپ های ورودی و خروجی را بررسی کنید. خرابی سوپاپ ها باعث برگشت سیال و مشکلات در فشار جریان می شود.
انسداد سوپاپ ها: وجود ذرات جامد یا آلودگی ها ممکن است باعث گرفتگی در سوپاپ ها شود. اگر سوپاپ ها مسدود شده اند، باید آن ها را تمیز کنید یا در صورت نیاز تعویض کنید.
- گام سوم: بررسی سیستم هیدرولیکی
در پمپ های دیافراگمی هیدرولیکی، سیستم هیدرولیکی وظیفه انتقال حرکت به دیافراگم را دارد.
کاهش فشار هیدرولیکی: اگر فشار هیدرولیک کافی وجود ندارد، پمپ قادر به تزریق سیال به درستی نخواهد بود. اطمینان حاصل کنید که مخزن هیدرولیک پر است و سیستم هیدرولیکی نشتی ندارد.
خرابی پمپ هیدرولیک: پمپ هیدرولیک ممکن است دچار خرابی یا نشتی شود که این باعث کاهش فشار و اختلال در عملکرد پمپ دیافراگمی میشود.
- گام چهارم: بررسی منبع تغذیه و اتصالات الکتریکی
بررسی ولتاژ ورودی: اگر ولتاژ ورودی نامناسب باشد، پمپ ممکن است به درستی کار نکند یا حتی به طور کامل متوقف شود. اطمینان حاصل کنید که برق ورودی به پمپ مطابق با مشخصات پمپ است.
اتصالات الکتریکی: سیمها و اتصالات باید به درستی متصل شده و از لحاظ سلامت بررسی شوند. هر گونه قطعی یا سایش در اتصالات باید برطرف شود.
در صورت کلی قبل از هرگونه تعمیر، پمپ را خاموش کنید و برق آن را قطع کنید.پیچها و مهرههای پوشش را باز کنید تا به دیافراگم دسترسی پیدا کنید.دیافراگم پاره یا فرسوده را از محل خود جدا کنید.دیافراگم جدید را با دقت در محل مناسب نصب کنید و اطمینان حاصل کنید که به درستی جای گرفته است. بعد از نصب دیافراگم، پوشش پمپ را دوباره نصب کنید.
برای تعویض سوپاپ ها ابتدا سوپاپ های ورودی و خروجی را باز کنید. اگر سوپاپ ها دچار گرفتگی شده اند، آن ها را با محلول مناسب تمیز کنید تا از هرگونه ذرات و آلودگی ها پاک شوند. اگر سوپاپ ها به درستی کار نمی کنند یا نشتی دارند، آن ها را تعویض کنید. کنترلر دبی پمپ را بررسی کنید تا تنظیمات به درستی انجام شده باشد. در صورت نیاز، دبی پمپ را مجددا تنظیم کنید تا میزان تزریق سیال مطابق با نیاز فرآیند باشد.
نحوه عیب یابی و تعمیر دوزینگ پمپ های پریستالتیک
تعمیر و عیب یابی دوزینگ پمپ های پریستالتیک نیازمند آشنایی با اجزای اصلی این نوع پمپها و اصول عملکرد آن ها است. پمپ های پریستالتیک به دلیل طراحی منحصر به فرد خود که از لوله های انعطاف پذیر و رولر ها برای تزریق دقیق سیالات استفاده می کنند، در صنایع مختلفی مانند داروسازی، تصفیه آب و صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه، مراحل عیب یابی و تعمیر این پمپ ها به صورت جامع توضیح داده شده است.
- گام اول: بررسی عملکرد کلی پمپ
بررسی وضعیت برق و موتور: اطمینان حاصل کنید که پمپ به منبع تغذیه متصل است و موتور پمپ به درستی کار می کند. اگر موتور روشن نمیشود، ممکن است مشکل در اتصالات الکتریکی، فیوز ها یا منبع تغذیه باشد.
بررسی تنظیمات دوزینگ پمپ: برخی از دوزینگ پمپ های پریستالتیک دارای کنترلر های دیجیتال برای تنظیم دبی هستند. بررسی کنید که تنظیمات به درستی انجام شده باشد و میزان دبی مناسب تنظیم شده باشد.
- گام دوم: بررسی لوله یا تیوب های دوزینگ پمپ
سایش یا پارگی لوله: لوله های انعطاف پذیر در پمپ های پریستالتیک به دلیل تماس مداوم با رولر ها ممکن است در طول زمان ساییده یا پاره شوند. در صورت مشاهده هرگونه سایش یا ترک، لوله ها باید تعویض شوند.
نشتی سیال از لوله ها: اگر نشتی در لوله ها وجود دارد، این نشانه ای از خرابی لوله است و باید فورا تعویض گردد. این کار با خاموش کردن پمپ و تخلیه سیال داخل لوله ها انجام می شود.
- گام سوم: بررسی غلتک ها
خرابی غلتک ها: غلتک ها وظیفه فشردن لوله ها و ایجاد جریان سیال را بر عهده دارند. اگر غلتک ها گیر کرده اند یا به درستی نمی چرخند، باید بررسی و در صورت نیاز تعویض یا روان سازی شوند.
سایش غلتک ها: غلتک ها ممکن است به دلیل اصطکاک مداوم دچار سایش شوند. اگر سایش زیادی مشاهده شد، باید آن ها را تعویض کنید.
- گام چهارم: بررسی چرخاننده یا روتور
خرابی روتور: روتور قطعه ای است که رولر ها روی آن نصب شدهاند و باید به طور یکنواخت بچرخد. اگر روتور به درستی نمی چرخد یا صداهای غیرعادی تولید می کند، ممکن است نیاز به تعمیر یا تعویض داشته باشد.
- گام پپنجم: بررسی موتور و سیستم محرکه
بررسی موتور: اگر پمپ روشن است ولی کار نمی کند، ممکن است مشکل از موتور باشد. بررسی کنید که آیا موتور به درستی کار می کند و سرعت آن مطابق با نیاز سیستم تنظیم شده است.
بررسی سیستم محرکه: در برخی پمپ ها، از کوپلینگ یا تسمه برای انتقال قدرت از موتور به روتور استفاده می شود. اگر تسمه یا کوپلینگ شل شده یا خراب است، باید آن را تنظیم یا تعویض کنید.
- گام ششم: بررسی کنترلر و تنظیمات پمپ
بررسی تنظیمات کنترل دبی: اگر پمپ به درستی کار نمی کند و دبی کمتر از حد انتظار است، کنترلر دیجیتال پمپ را بررسی کنید. مطمئن شوید که تنظیمات به درستی انجام شده و با نیاز سیستم سازگار است.
خرابی در سیستم الکترونیکی: اگر کنترلر یا نمایشگر دچار مشکل است، ممکن است نیاز به تعمیر یا تعویض برد الکترونیکی داشته باشید.
- گام هفتم: بررسی فشار و دبی
کاهش فشار: اگر فشار خروجی پمپ کمتر از حد انتظار است، ممکن است دلیل آن خرابی لوله ها، انسداد مسیر یا مشکلات در رولر ها باشد.
کاهش دبی: اگر دبی سیال کاهش پیدا کرده است، دلایل آن می تواند شامل پارگی یا سایش لوله ها، خرابی رولر ها یا مشکل در تنظیمات پمپ باشد.
- گام هشتم: بررسی انسداد در مسیر سیال
انسداد در لوله ها: یکی از مشکلات متداول در پمپ های پریستالتیک، انسداد در لوله های ورودی یا خروجی است که می تواند باعث کاهش یا قطع جریان سیال شود. مسیرهای سیال را بررسی کرده و از عدم وجود هرگونه انسداد یا گرفتگی اطمینان حاصل کنید.
برای تعویض لوله های دوزینگ پمپ پریستالتیک، پمپ را خاموش کرده و سیال موجود در لوله ها را تخلیه کنید. پیچ های پوشش پمپ را باز کنید تا به لوله ها دسترسی پیدا کنید. لوله های ساییده یا پاره شده را با لوله های جدید و مناسب جایگزین کنید. پس از تعویض لوله ها، پوشش پمپ را مجددا نصب کرده و از محکم بودن اتصالات اطمینان حاصل کنید.
و برای تعویض غلتک ها، برای دسترسی به غلتک ها، پوشش پمپ را باز کنید. غلتک های گیر کرده یا ساییده شده را تعویض کنید.پس از تعویض غلتک ها، پوشش پمپ را ببندید و اطمینان حاصل کنید که غلتک ها به درستی روی روتور نصب شدهاند.